17 TEMMUZ 1934 - 18 TEMMUZ 1934
İkinci Türk Dil Kurultayı’nın 18 Ağustos 1934 tarihinde İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı'nda toplanmasına karar verilmişti. Atatürk o günlerde dil konusuna çok önem veriyor, Çankaya’da tanınmış dilcilerle sık sık toplantılar yapıyordu. Bu toplantıları, İstanbul’da bulunduğu günler, Dolmabahçe Sarayında da sürdürüyordu. Atatürk, İkinci Türk Dil Kurultayı öncesi hem bu toplantıları yapmak, hem de bir süre dinlenmek üzere, 16 Temmuz 1934 sabahı otomobille Ankara’dan İstanbul’a hareket eder. Yanında Prof. Afet İnan, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, Ordu Müfettişi Fahrettin Altay, yakın arkadaşları ve Millervekili İsmail Hakkı, Rize Milletvekili Hasan Cavit ve yaverler vardır. Konvoy, Kızılcahamam yolunda Kazan Köyü yakınlarına geldiği sırada, köy halkı karşılamaya çıkmıştır. Atatürk, Kazan Köyü muhtarlığını yapan Satı Kadın’ı bu karşılamada tanır, onun açık sözlülüğünü, pratik zekasını takdir eder, daha sonra kendisinin milletvekili seçilmesini sağlar.
Yemekten sonra geceyi Çamlıkta geçirdikten sonra, 17 Temmuz 1934 sabahı Bolu’ya doğru yola çıkarlar. Saat 12'ye doğru Gerede’ye varırlar. Bolu Valisi Ali Rıza Bey, bir heyetle konukları il sınırından karşılamıştır. Gerede’nin mesire yeri Ramazandede’de büyük hazırlıklar yapılmıştır. Doğruca buraya gelirler. Öğle yemeğini yedikten sonra Bolu'ya doğru yolculuğa devam ederler.
Bolu, baştanbaşa bayraklarla donatılmış, Atatürk’ün geçeceği yollar ve caddelere taklar yaptırılmıştır. O gün Halkevinde de bir kaynaşma vardır. Atatürk, geceyi burada halkın evinde geçirecektir. Saat tam 17:00'de Atatürk Bolu’ya girer. Doğruca Hükümet Binasına geçer oradan da Belediye binasına. Resmi ziyaretleri tamamladıktan sonra, Halkevi’nde odasına çekilir.
O gece saat 22:30 da Halkevi’nde yemek yenirken, Halkevinin önünde fener alayı ve şenlikler yapılır.
Ertesi sabah, Adapazarı’na gitmek üzere hazırlıklar yapıldığı sırada, Atatürk heyetleri kabul eder. Halkın dileklerini dinler. Ayrılırken Halkevi defterine şu cümleleri yazar:
-Bolu Halkevinde bir gece kaldım. Bolu’nun güzelliğinden, Halkın coşkun sevinçlerinden çok mütehassis oldum.
Öğleye doğru Düzce-Hendek üzerinden Adapazarı’na doğru hareket eder.
BOLU' DA ÇEKİLMİŞ FOTOĞRAFLARI
Kaynaklar:
1- Mehmet Önder, Atatürk'ün Yurt Gezileri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Birinci Baskı, 1975
2- Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2007
3- Fotoğraflarla Atatürk, Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları, 2015
4- Erol Mütercimler, Fikrimizin Rehberi, 2008
5- Andrew Mango, Atatürk, 2004
6- Salih Karaoğlu, Kurtuluş Savaşı Destanı, 2010